Dawne koronki

Elizabeth Kurella to niezwykła osoba, której udało się połączyć wiele zainteresowań I pasję twórczą. W ciągu wielu lat, jak sama o sobie kiedyś napisała, przeszła wyboistą drogę od kolekcjonera koronek, znajdującego i kupującego koronki podczas podróży po Europie, przez praktykantkę studiującej sposób wykonania koronek (głównie po to, aby umieć zidentyfikować i zrozumieć), po handlarkę i konserwatorkę, naprawiającą i sprzedającą elementy ze swojej kolekcji (przede wszystkim po to, by sfinansować zakup czegoś lepszego).

Kim jest kurator koronek?

W ten sposób Elizabeth Kurella stała się kuratorem (w dawnym tego słowa znaczeniu, tj. opiekunem) starych koronek: utrzymuje stale zmieniającą się kolekcję antycznych koronek i powiązanych z nimi materiałów, opowiada koronkowe historie, aby zachęcić innych do studiowania i tworzenia koronek, a także zdobywania o nich wiedzy.

Nic więc dziwnego, że i ja postanowiłam dowiedzieć się czegoś nowego i interesującego. Posłużyły mi w tym trzy zajęcia warsztatowe.

1. Old Lace – As Good As it Gets (Stara koronka – tak dobra, jak to tylko możliwe)

To zajęcia, które wprowadzały w techniki koronczarskie: E. Kurella pokazywała przykłady kreatywności, wyobraźni, designu, techniki i umiejętności, dzięki którym powstawały koronki od XVI do XX w. Poza tym tematem zajęć było także to, w jaki sposób powstała koronka: jej projekt, praktyka wykonawcza, jak zmieniano sposób realizacji prac na przestrzeni wieków. W trakcie dyskusji mowa była również o tym, w jaki sposób również dzisiaj możemy wykorzystać kreatywność i umiejętności do własnych celów, oraz na czym polega różnorodność przekazu i nauki.

2. Lace in Fashion (Koronka w modzie)

Spotkanie miało charakter wprowadzenia i praktyki. Była to swoista podstawa dla koronkarzy, kolekcjonerów i rekonstruktorów na temat projektów i techniki wykonawczej koronki. Śledziliśmy rozmaite ewolucje i zmiany dokonujące się w społeczeństwie na przestrzeni wieków. Zmieniał się nie tylko sposób wykorzystywania wykonanych z koronki w przeszłości, ale także metoda i narzędzia. Warsztaty miały też wymiar praktyczny: dowiedziałyśmy się, jak możemy dziś wykorzystać swoją wiedzę do identyfikowania, wykorzystywania, kopiowania lub czerpania inspiracji.

3. Pieceworks and Patchworks (Koronki i patchworki¹)

Od początków koronkarstwa przedmioty projektowano i wykonywano na dwa charakterystyczne sposoby: jako oryginalne projekty złożone ze specjalnie wykonanych elementów różnymi technikami oraz jako przedmioty złożone z przypadkowych kawałków koronki (najczęściej wtórnie wykorzystywanych). W trakcie spotkania dowiedziałam się, w jaki sposób rozpoznawać i oceniać te elementy, jak również praktycznie połączyć istniejące fragmenty prac (nowych i dawnych). Poznałam też podstawowe zasady projektowania i łączenia tych części.

Co ważne, Elizabeth pokazuje koronki nieznane, czasami uszkodzone, pochodzące z prywatnych kolekcji i zbiorów specjalnych (dlatego nie wszystkie można udostępniać publicznie).

1 nieprzetłumaczalna gra słów: piecework oznacza tutaj bardzo skomplikowaną koronkę złożoną z wielu elementów, które powstały w tym samym czasie, nie zostały połączone jak patchwork.

Ryc. 4. Detal. Nieznany autor, obramowanie narzuty, koronka wenecka w typie gros point (1660-1700). Len, koronka igłowa, własność Cleveland Museum of Art., zdj. C. Gunzburger.